Czy warto inwestować w dom pasywny?
Co to jest dom pasywny i czym się różni od energooszczędnego domu? Co warto wiedzieć na temat coraz bardziej popularnego budownictwa pasywnego? Odpowiadamy!
Czy warto inwestować w dom pasywny?
Budownictwo pasywne budzi coraz większe zainteresowanie wśród inwestorów. Tego rodzaju domy pozwalają optymalizować wydatki związane z ich utrzymaniem. Co to jestdom pasywny i czym się różni od energooszczędnego domu? Co warto wiedzieć na temat coraz bardziej popularnego budownictwa pasywnego? Odpowiadamy!
Co to jest dom pasywny?
Dom pasywny to rodzaj nowoczesnego budynku, który pozwala na oszczędzanie energii w trakcie eksploatacji. Choć koszty budowy domów pasywnych są wyższe niż domów standardowych, późniejsze oszczędności rekompensują poniesione koszty. W czym tkwi istota budownictwa pasywnego? Domy pasywne nie wymagają ogrzewania dodatkową energią, a korzystają z odnawialnych źródeł energii. Dzięki temu, że budownictwo pasywne charakteryzuje się niskim zapotrzebowaniem na energię cieplną, koszty ogrzewania budynku spadają w porównaniu ze standardowym budynkiem nawet o 75%, a inwestycja szybko się zwraca.
Aby dom można było nazwać pasywnym, muszą zostać spełnione konkretne kryteria. Przede wszystkim dom pasywny powinien mieć zwartą bryłę na planie kwadratu lub nieco wydłużonego prostokąta. Oszczędzaniu energii sprzyja brak wykuszy, lukarn, i innych elementów architektonicznych. Są to potencjalne mostki termiczne, czyli miejsca potencjalnego ubytku ciepła wytworzonego we wnętrzach. Nie zniweluje ich całkowicie nawet prawidłowa izolacja i uszczelnienia.
Dom pasywny wyróżnia się na tle innych budynków mieszkalnych doskonałą izolacją termiczną wszystkich przegród budowlanych, a nie tylko ścian zewnętrznych. Najlepiej wykonać termoizolację ścian z wykorzystaniem styropianu frezowanego, który ma niski współczynnik ciepła.
Dom pasywny – liczy się słoneczna lokalizacja
Dom pasywny powinien być zorientowany na południe i uwzględniać ewentualne zacienienia występujące w terenie. Wynika to z konieczności wykorzystywania energii słonecznej do ogrzania domu. Elementem zacieniającym może być na przykład wzgórze, zagajnik czy (potencjalnie) pusta działka budowlana. Decydując się na budowę domu pasywnego, należy zatem sprawdzić plan zagospodarowania przestrzennego okolicy.
Domy pasywne mają taki układ pomieszczeń, by możliwe było ogrzanie światłem słonecznym pomieszczeń użytkowych: kuchni, salonu, pokoju dziennego. W ten sposób można osiągnąć tzw. pasywne zyski solarne. Stosuje się duże stałe przeszklenia, które pozwalają przez większą część roku uniknąć korzystania z dodatkowych urządzeń grzewczych.
Czym się różni dom pasywny od domu energooszczędnego?
Czy dom energooszczędny jest tym samym co dom pasywny? Nie! W domu pasywnym zapotrzebowanie na energię wynosi poniżej 15 kWh/(m²/rok), a w energooszczędnychdomach może wynieść aż do 40 kWh/(m²/rok). Jeśli chodzi o konstrukcję domu energooszczędnego, nie musi być tak zwarta, jak w domu pasywnym. Dozwolone są wysunięte elementy architektoniczne, które nie mogą jednak wpływać negatywnie na izolacyjność. Poza tym energooszczędnedomy bywają wyposażone w aktywną instalację grzewczą, a domy pasywne – nie.
Cena domu pasywnego jest zwykle wyższa niż domu energooszczędnego o takich samych wymiarach, ponieważ do budowy domu pasywnego wykorzystuje się inne materiały i ogrzewa się go z wykorzystaniem nowoczesnych technologii. W domu pasywnym dokłada się też wszelkich starań do maksymalizacji szczelności, co gwarantuje bardzo niskie zapotrzebowanie energetyczne.
Należy też odróżniać dom pasywny od domu zeroenergetycznego. Pierwszy z nich może mieć niemal zerowe zapotrzebowanie na energię do celów grzewczych i tym samym stać się tym drugim. Jeśli na przykład w domu pasywnym zamontujemy instalację fotowoltaiczną, może się on stać budynkiem zeroenergetycznym w rozliczeniu rocznym.
Instalacje wspomagające w budownictwie pasywnym
Przyczyną znacznych strat ciepła w wielu budynkach jest zastosowanie tradycyjnej wentylacji grawitacyjnej. Aby tego uniknąć, w budownictwie pasywnym stosuje się system nawiewno-wywiewnej instalacji wentylacyjnej, która zmniejsza ubytki ciepła nawet o 70–90%. Z kolei aby ogrzać wodę i przygotować ją do użytku, korzysta się między innymi z kolektorów słonecznych oraz pomp ciepła.
Choć domy pasywne można stawiać na każdej szerokości geograficznej, nie każdy klimat pozwala uniknąć zastosowania dodatkowych instalacji grzewczych. W Polsce, ze względu na długi okres jesienno-zimowy z niewielką ilością słońca, stosuje się dodatkowe instalacje grzewcze o zredukowanej mocy grzewczej. Przykładem takiego rozwiązania jest piec akumulacyjny na energię elektryczną, który włącza się tylko nocą, gdy obowiązuje niższa taryfa opłat za prąd. Gromadzi on energię w postaci ciepła, które oddaje w ciągu dnia.
Okna w domu pasywnym
Okna mogą powodować wychładzanie się domu. Właśnie dlatego wybór stolarki okiennej i drzwiowej do domu pasywnego musi być gruntownie przemyślany. Szybko zauważysz, jak istotna w praktyce jest wysokość współczynnika przenikania ciepła (Uw). Warto, by wynosiła poniżej wartości 0,73 W/m²K – takie parametry osiągają okna REHAU Geneo, w których używa się włókien szklanych, stosowanych w lotnictwie oraz Formule 1. Przykładem doskonałego produktu dla świadomych ekologicznie inwestorów może być także system REHAU SYNEGO, w którym okna są wykonywane z materiałów całkowicie podlegających recyklingowi.
Okna w budownictwie pasywnym powinny ułatwiać gromadzenie energii z naturalnych źródeł. Nowoczesny dom pasywny nie musi mieć wielu okien – liczą się przede wszystkim duże przeszklenia od strony południowej, które pozwolą korzystać z promieniowania słonecznego. Na przykład okna REHAU SYNEGO gwarantują komfort cieplny i efektywną ochronę przed zimnem. Mają szyby zespolone do 50 mm grubości oraz POTRÓJNE uszczelki obwiedniowe zwiększające poziom ochrony przed przeciągami i wilgocią.
W budownictwie pasywnym dobrze sprawdzają się szczelne okna z potrójnymi lub poczwórnymi pakietami szybowymi, mającymi wielokomorowe profile – najlepiej z wypełnieniem termicznym. Muszą mieć odpowiednio dobrane uszczelki oraz tzw. ciepłe ramki dystansowe. Mogą to być okna PCV, okna aluminiowe; oraz PCV-aluminium. Na przykład okna REHAU SYNEGO mają 80-milimetrową głębokość profili oraz 7 izolujących komór powietrznych, co pozwala na uzyskanie bardzo wysokiej izolacji cieplnej.
Dom pasywny – koszty budowy
Cena domu pasywnego jest wyższa nawet o 20%–50% od ceny domu standardowego. Trzeba jednak pamiętać o tym, że inwestycja zwraca się stopniowo w postaci niższych wydatków związanych z utrzymaniem domu. Mniej zapłacimy za dokonywanie remontów i modernizacji, a wartość domu zacznie wzrastać, zamiast maleć.
Koszty budowy domu pasywnego zależą od wielu czynników – w tym jego powierzchni, zorientowania pomieszczeń względem stron świata, liczby kondygnacji, wybranej technologii budowlanej oraz zastosowanych materiałów budowlanych i izolacyjnych. Samodzielna budowa takiego obiektu nie jest dobrym pomysłem. Przy stawianiu domu pasywnego trzeba się bowiem wykazać obszerną wiedzą i doświadczeniem. Istnieje wiele często popełnianych błędów, które wpływają nie tylko na zwiększenie poziomu zużycia energii, lecz także znaczny ubytek ciepła.
Budownictwo pasywne – podsumowanie
Co to jest dom pasywny?Dom pasywny jest budowany z myślą o wykorzystaniu maksymalnej ilości energii naturalnej – na przykład światła dziennego. Pewne straty energii są nieuniknione, ale zastosowanie odpowiedniej izolacji, techniki budowy oraz wiedzy na temat terenu pomaga ograniczyć je do minimum. Dom pasywny – co jeszcze jest ważne? Dom pasywny jest obiektem, w którym zużycie energii pierwotnej jest około ośmiokrotnie niższe niż w standardowych domach, które zużywają nawet 120–180 kWh/(m²/rok).
Budynki pasywne pozwalają na daleko idące oszczędności, ponieważ dzięki niższym rachunkom koszty budowy szybko się zwracają – zwłaszcza przy rosnących cenach energii elektrycznej. Dom pasywny powinien być doskonale zaizolowany termicznie, żeby zminimalizować ubytek ciepła wytworzonego w jego wnętrzu. W oknach warto zamontować rolety zewnętrzne, które skutecznie wspomogą oszczędzanie energii. Decydując się na dom pasywny, należy sprawdzić lokalizację terenu i otoczenie działki budowlanej – jeśli istnieje możliwość odcięcia jej od światła czy innych odnawialnych źródeł energii, inwestycja może się nie zwrócić.